ตอม่อ คืออะไร ?

งานก่อสร้างทุกประเภท หากรากฐานมีความมั่นคงแข็งแรงสิ่งปลูกสร้างนั้นๆก็ย่อมมีความมั่นคงแข็งแรงด้วยเช่นกัน และเมื่อพูดถึงงานก่อสร้างก็จะมีหลายประโยคที่คนส่วนใหญ่คุ้นเคย คำว่า “รากฐาน” หรือ คำว่า “ต่อม่อ” เป็นหนึ่งในหลายประโยคที่เชื่อว่าหลายคนรู้สึกคุ้นเคย แต่อาจไม่เข้าใจว่าหมายถึงอะไร และมีประโยชน์อย่างไรกับงานก่อสร้าง ดังนั้น เรามาคำตอบจากบทความนี้กันเลย

ตอม่อ ก็คือ เสาขนาดสั้น มีความสูงประมาณ 50-100 เซนติเมตร โดยทั่วไปเสาตอม่อจะจมอยู่ใต้ดิน ระหว่างฐานรากกับคาน ทำหน้าที่รองรับโครงสิ่งก่อสร้างหรือรองรับน้ำหนักในทางแนวดิ่ง แล้วถ่ายเทน้ำหนักลงสู่ฐานรากและเสาเข็ม ตอม่อเป็นวัสดุก่อสร้างที่มีความสำคัญเพราะทำหน้าที่รองรับน้ำหนักของเสาที่อยู่ชั้นบน ทำให้อาคารและสิ่งก่อสร้างนั้นๆมีความมั่นคงแข็งแรง

เสาตอม่อสำเร็จรูป

ปัจจุบันเสาตอม่อที่นิยมใช้กัน คือ ตอม่อคอนกรีตสำเร็จรูปที่ผลิตจากคอนกรีตเสริมเหล็ก นอกจากมีราคาถูก การออกแบบยังได้มาตรฐาน ราคาถูก ใช้งานง่าย สะดวกรวดเร็ว เหมาะสำหรับงานก่อสร้างที่ต้องรับน้ำหนักโครงสร้างมากๆเพื่อความมั่นคงแข็งแรง หรืองานที่ไม่ต้องรับน้ำหนักจากโครงสร้างมาก เช่น บ้านไม้ชั้นเดียว ระเบียง ทางเดินยกพื้น

ความสำคัญและขั้นตอนการทำเสาตอม่อ

เสาตอม่อมีความสำคัญต่องานโครงสร้าง เพราะใช้ เป็นรากฐานที่ป้องกันอาคารเอียง หรือเกิดการไสลด์ของดินจากแผ่นดินไหว ในกรณีปลูกสร้างบ้านยกพื้นขึ้นไปสูงๆ ตัวอย่างโครงสร้างที่ต้องใช้เสาตอม่อตัวอย่างเช่น การก่อสร้างทางยกระดับนิยมขุดฝังฐานรากลงลึก เพื่อป้องกันและหลีกเลี่ยงดินทรุด สำหรับขั้นตอนการทำเสาตอม่อ มีขั้นตอนดังนี้

เริ่มต้นตั้งแต่ก่อสร้างฐานรากของอาคาร บ้าน หรือสิ่งปลูกสร้างอื่น โดยการวางเหล็กเสริมเสาตอม่อไปพร้อมๆกับการวางฐานราก ระวังและตรวจสอบให้เสาตอม่ออยู่กึ่งกลางฐานราก
หาแนวหรือวางแนวสำหรับติดตั้งไม้แบบเสาตอม่อเพื่อประกอบแบบหล่อ
ติดตั้งแบบหล่อเสาตอม่อตามแบบ จากนั้นติดตั้งค้ำยัน และหาระดับความสูงของเสาตอม่อ
เทคอนกรีตที่มีกำลังอัดตามที่แบบก่อสร้างระบุ พร้อมกับการทำให้คอนกรีตแน่นตัวโดยใช้เครื่องสั่นคอนกรีต
หลังจากเทคอนกรีตแล้ว ทิ้งไว้ให้แข็งตัวประมาณ 2 วัน หลังจากนั้นถอดไม้แบบออก ทำการบ่มคอนกรีตโดยจะใช้วิธีบ่มชื้นหรือใช้พลาสติกคลุมหรือใช้น้ำยาบ่มคอนกรีต
จบขั้นตอนการทำฐานรากและเสาตอม่อแล้ว ต่อด้วยการถมดินปิดฐานราก และปรับระดับ เพื่อก่อสร้างคาน พื้น เสา ซึ่งเป็นโครงสร้างเหนือพื้นดินต่อไป

งานก่อสร้างอาคารหรือสิ่งปลูกสร้างโดยทั่วไป เพื่อความมั่นคงแข็งแรงป้องกันการยุบตัวของพื้นดิน และป้องกันการเกิดรอยร้าวของตัวอาคาร จึงต้องมีการวางฐานรากและมีเสาตอม่อซึ่งเป็นงานใต้พื้นดิน เพื่อรองรับน้ำหนักและโครงสร้างที่อยู่บนดิน ดังนั้นระหว่างการปลูกสร้างจึงต้องมีการตรวจสอบทุกขั้นตอนอย่างละเอียด